Urlop rodzicielski - nowość w polskim prawie od 2013 roku

Dla wszystkich dzieci urodzonych po 1 stycznia 2013 roku

Wprowadzone zmiany zakładają niejednolitość urlopu macierzyńskiego. Na taki urlop będą składać się 3 rodzaje wolnego: podstawowy urlop macierzyński, dodatkowy urlop macierzyński oraz urlop rodzicielski. Pierwszy urlop przysługuje uprawnionym mamom automatycznie, zaś pozostałe dwa wymagają złożenia stosownego wniosku. 

Rodzice dzieci urodzonych po 1 stycznia 2013 roku będą mogli wykorzystać aż 12 miesięcy płatnego urlopu. W pierwszej kolejności przysługiwać im będzie „ustawowe” 20 tygodni urlopu macierzyńskiego, a następnie 6 tygodni dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz do 26 tygodni urlopu rodzicielskiego.

Z urlopu rodzicielskiego skorzysta mama lub tata

Wysokość wynagrodzenia otrzymywanego przez rodzica w trakcie urlopu uzależniona będzie od momentu podjęcia decyzji o jego wykorzystaniu. Jeśli rodzic od razu zdecyduje się spędzić rok z dzieckiem w domu, otrzyma 80% obecnego wynagrodzenia. 
 Jeśli jednak zechce przedłużyć urlop macierzyński o dodatkowe pół roku, jego pensja wyniesie 60% wysokości. W trakcie podstawowego urlopu macierzyńskiego wysokość wynagrodzenia, tak jak do tej pory, wynosić będzie 100%.

Urlop rodzicielski będzie można podzielić na trzy części. Minimalna część nie będzie jednak mogła być krótsza, niż 8 tygodni. Jedynym ograniczeniem do wykorzystania urlopu rodzicielskiego będzie wiek dziecka. Urlop ten trzeba wykorzystać nim dziecko ukończy pierwszy rok życia.

Rodzice będą mogli pracować na pół etatu w czasie trwania dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz rodzicielskiego. Otrzymają wówczas połowę zasiłku macierzyńskiego. Pracodawca nie będzie miał jednak obowiązku wyrażenia zgody na łączenie zatrudnienia i opieki nad dzieckiem. Odmowa z jego strony musi jednak zostać przez niego uzasadniona.

Mama – businesswoman też skorzysta

Planowane zmiany w urlopach korzystne będą również dla matek prowadzących działalność gospodarczą. Nowe przepisy zakładają wyliczanie zasiłku macierzyńskiego według podstawy deklarowanych składek na ZUS, które nie są ściśle związane z dochodem osoby samozatrudnionej. Przedsiębiorcy będą mogli wybrać jaką składkę na ZUS chcą odprowadzać.

Nowością dla matek samozatrudniających się będzie także możliwość wykorzystania urlopu wychowawczego. Aby skorzystać z tej opcji, nie trzeba już będzie w tym celu zawieszać działalności gospodarczej i tracić w ten sposób stażu emerytalnego oraz ubezpieczenia zdrowotnego.

autor: Kancelaria Prawna Skarbiec