Po trzech latach w UE Polacy oceniają siebie lepiej

Jak pokazuje sondaż, trzy lata po wejściu do UE Polacy μ według własnych ocen μ przewyższają Europejczyków pod względem pracowitości (85 proc. uważa, że Polacy pracują dobrze; 72 proc. - że Europejczycy) i szacunku dla pracy (odpowiednio - 77 proc. i 72 proc.).

Od 2004 r. wzrosła również ocena zaradności Polaków. Według badań CBOS, po raz pierwszy więcej badanych (77 proc.) określiło typowego Polaka jako osobę zaradną niż charakteryzowało w ten sposób przeciętnego mieszkańca Europy Zachodniej (71 proc.). W 2004 r. te proporcje wynosiły odpowiednio - 66 proc. i 74 proc.

CBOS zauważa, że w poprzednich badaniach jedną z cech najbardziej różniących typowego Polaka od przeciętnego mieszkańca Europy Zachodniej było jego zagubienie, brak pewności siebie. W 2004 r. niespełna co trzeci ankietowany (32 proc.) uznał, że typowy Polak jest pewny siebie.

Po trzech latach ten odsetek wzrósł do 54 proc. Równocześnie zmalał odsetek badanych uważających przeciętnego Polaka za zagubionego (z 57 proc. w 2004 r. do 34 proc. obecnie). Przez ostatnie trzy lata - w społecznej ocenie μ przybyło nam pewności siebie, choć nadal znacznie rzadziej charakteryzuje ona Polaków (54 proc.) niż Europejczyków (82 proc.).

W ciągu ostatnich trzech lat wyraźnie poprawiły się oceny materialnego poziomu życia Polaków. Nadal jednak w społecznej ocenie przeciętny Polak żyje w złych warunkach materialnych (57 proc.), skromnie (74 proc.). Warunki bytowe typowego Europejczyka są postrzegane jako dobre (uważa tak 85 proc. badanych). Z biegiem czasu coraz więcej osób uważa, że mieszkańcy Europy Zachodniej żyją nie tylko dostatnio, ale nawet wystawnie (49 proc.).
Mimo trwających od kilkunastu lat przemian systemowych i trzyletniej obecności Polski w UE Polacy zachowali cechy charakterystyczne dla naszej tożsamości narodowej, takie jak: religijność (89 proc. uważa typowego Polaka za religijnego), patriotyzm (77 proc.) oraz przywiązanie do rodziny jako wartości nadrzędnej wobec pracy (64 proc.). CBOS zwraca uwagę, że obecnie więcej osób niż trzy lata temu uważa, że przeciętnego Polaka cechuje patriotyzm (72 proc. w 2004 r.) oraz to, że przedkłada rodzinę nad pracę (61 proc. trzy lata temu).

Badani przez CBOS uznali również, że typowy mieszkaniec Polski raczej pomaga innym (57 proc.), niż dba tylko o swoje interesy (34 proc.), oraz że w trudnych sytuacjach jednoczy się i działa razem z innymi (74 proc.). W odróżnieniu od typowego Polaka przeciętny mieszkaniec Europy Zachodniej - według respondentów - skłonny jest raczej dbać wyłącznie o swoje interesy (uważa tak 45 proc.), niż pomagać innym (35 proc.).

W miarę upływu czasu coraz mocniej utrwala się przekonanie, że przeciętny Europejczyk jest człowiekiem niereligijnym (43 proc. w 2004 r.; 53 proc. dziś). Rzadziej niż typowemu Polakowi przypisuje mu się patriotyzm (45 proc. - o 6 pkt. proc. mniej niż w 2004 r.). Wprawdzie mniej osób niż w ubiegłych latach jest zdania, że typowy mieszkaniec Europy Zachodniej bardziej ceni pracę niż rodzinę (sądzi tak 46 proc., o 6 pkt. proc. mniej niż trzy lata temu), jednak opinia ta nadal przeważa.

Z badań wynika, że typowego Polaka i Europejczyka łączy porównywalny poziom wykształcenia (odpowiednio - 76 proc. i 81 proc. badanych uznało za wykształconych Polaków i Europejczyków) i kultury (odpowiednio - 65 proc. i 71 proc.). CBOS przypomina, że tuż przed wejściem do UE typowy Polak postrzegany był przez respondentów jako wykształcony (63 proc.) i kulturalny (57 proc.) znacząco rzadziej niż przeciętny mieszkaniec zachodniej Europy (odpowiednio 83 proc. i 69 proc.).

Typowy Polak częściej niż przed trzema laty charakteryzowany jest jako osoba życzliwa (uznało tak 72 proc., wzrost o 6 pkt. proc.) i otwarta na innych (62 proc., wzrost o 9 pkt. proc.).

W ostatnich trzech latach zarówno Polacy, jak i Europejczycy w odczuciu społecznym częściej uznawani są za osoby uczciwe. Tylko niewiele mniej badanych charakteryzuje w ten sposób typowego Polaka (55 proc.) niż przeciętnego mieszkańca zachodniej Europy (61 proc.). Nadal jednak nieuczciwość częściej przypisywana jest naszym rodakom (25 proc.) niż Europejczykom (12 proc.).

Badanie zrealizowano w dniach od 1 do 4 czerwca br. na liczącej 903 osoby reprezentatywnej próbie losowej dorosłych mieszkańców Polski.